Krzysztof Beśka to uznawany polski twórca literacki, którego kariera trwa od wielu lat. Urodził się 2 kwietnia 1972 roku w Mrągowie, a jego twórczość obejmuje wiele form literackich.
Wśród jego osiągnięć znajdują się poezje, powieści i teksty piosenek, a także słuchowiska radiowe, które wpływają na polski krajobraz kulturalny.
Biografia
Krzysztof Beśka przyszedł na świat w malowniczym Mrągowie, które leży nad jeziorem Czos. W okresie dorastania mieszkał w Iławie, gdzie podziwiał uroki jeziora Jeziorak. Po ukończeniu Liceum Wojskowego w Olsztynie, kontynuował naukę, zdobywając dyplom filologii polskiej w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Olsztynie.
Swoją przygodę z poezją rozpoczął w 1990 roku, debiutując wierszem pod tytułem „Październik”, który ukazał się na łamach Dziennika Północy. Jego wiersze były również publikowane w takich czasopismach jak Borussia, Portret, Gazeta Olsztyńska oraz Wiadomości Kulturalne. Poza twórczością poetycką, Krzysztof Beśka zajmował się pisaniem tekstów piosenek oraz dramaturgią, czego efektem były słuchowiska realizowane przez Teatr Polskiego Radia.
W latach 2000-2005 był aktywnym członkiem Związku Literatów Polskich, co dodatkowo wpłynęło na jego rozwój literacki. Jego pierwsza powieść, zatytułowana Wrzawa, ukazała się w 2004 roku i zainicjowała nowy etap w jego twórczości. Krzysztof Beśka szybko ukierunkował swoje pisarstwo w stronę literatury sensacyjno-kryminalnej. Wśród jego pierwszych dzieł w tym gatunku znalazły się opowiadania zebrane w tomach: Opowiadania kryminalne (2009) oraz Piątek, 2:45 (2010).
Jego dorobek literacki obejmuje także cykl kryminałów retro, w którego skład wchodzą tytuły takie jak: Trzeci brzeg Styksu, Pozdrowienia z Londynu oraz Dolina popiołów.
Twórczość
Powieści
Krzysztof Beśka, znany z licznych powieści, w swoim dorobku literackim posiada takie tytuły jak: Wrzawa wydana w Warszawie przez Wydawnictwo Muza w 2004 roku, Bumerang (2007), Fabryka frajerów (2009), a także Wieczorny seans (2012).
Jego twórczość obejmuje również pozycje takie jak: Trzeci brzeg Styksu (2012), Ornat z krwi (2013; wydanie II 2020), Pozdrowienia z Londynu (2014), Dolina popiołów (2015) oraz Krypta Hindenburga (2015; wydanie II 2020).
W 2016 roku ukazała się Rikszą do nieba, następnie Spowiedź w fotoplastikonie (2017), a także Konstelacja zbrodni (2017; wydanie II 2020) i Cień na piasku (2017).
W kolejnych latach publikował Przepustka do piekła (2018), Konsul (2018), Amber-Gold (2019), a także Duchy rzeki Pregel (2020) oraz Syreny (2021).
Warto również zwrócić uwagę na Szpiedzy i sufrażystki (2022), Sygnały (2022), Tango z gwiazdą (2023) oraz nadchodzącą Zabójczą koniunkcję zaplanowaną na 2024 rok.
Opowiadania
Wśród opowiadań Beśki wyróżnia się Choroba legionistów, które znalazło swoje miejsce w zbiorze Opowiadania kryminalne wydanym przez Wydawnictwo Czarna Owca w 2009 roku. Inne opowiadanie, Zandka, zostało opublikowane w antologii Piątek, 2:45 w 2010 roku.
Tomy poetyckie
Twórczość poetycka Beśki obejmuje takie tomy jak: Ballady kamienne (1995), Urbi et Orbi (1998), Jeziorak (2000) oraz Limkleryki, czyli Poczet Biskupów Warmińskich (2004).
Wiersze w antologiach
Beśka jest również autorem wierszy, które pojawiły się w antologiach, takich jak: Warszawa Miasto nowego Milenium: debiuty po 1988 (Kielce 2001) oraz Błękitna nostalgia: antologia poezji znad Jezioraka (Katowice 2010).
Piosenki
Artysta stworzył także kilka piosenek, w tym Shantaż Szaleństwo Majki Skowron (2003), Shantaż Wrócisz na jeziora (2007) oraz Po to – promo CD (2006) wykonane przez Piotra Banaszka.
Słuchowiska
W jego dorobku znajdują się również słuchowiska, takie jak Korek (2006, reż. Jan Warenycia), Sponsor (2006, reż. Waldemar Modestowicz), Stary numer (2007, reż. Jan Warenycia), Chamlet przez ch (2007, reż. Jan Warenycia) oraz Orient Express (2008, reż. Janusz Zaorski). Jego ostatnie słuchowisko to Polisa z 2009 roku, które również wyreżyserował Janusz Kukuła.
Nagrody i wyróżnienia
Za swoją twórczość Beśka otrzymał szereg nagród i wyróżnień, w tym Paszport „Polityki” za powieść Wrzawa, która znalazła się w nominacjach za rok 2004. Fabryka frajerów zdobyła dwie nagrody w 2009 roku: Literacką Nagrodę Warmii i Mazur Wawrzyn oraz Czytelników.
W 2021 roku uhonorowano go Nagrodą Burmistrza Miasta Iławy w dziedzinie kultury. Szpiedzy i sufrażystki zajęli III miejsce w konkursie na najlepszy kryminał retro 2022 roku na Festiwalu Kryminalny Magiel w Gostyniu. W 2024 roku Beśka otrzymał także Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” oraz Nagrodę Marszałka Województwa Warmińsko-Mazurskiego za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej oraz zaangażowanie na rzecz kultury.
Przypisy
- PatrycjaP. Podraza PatrycjaP., TANGO Z GWIAZDĄ Krzysztofa Beśki [online], Dom Literatury w Warszawie, 12.12.2023 r. [dostęp 15.05.2024 r.] (pol.).
- Syreny | Krzysztof Beśka [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 15.05.2024 r.] (pol.).
- Szpiedzy i sufrażystki - Krzysztof Beśka [online], Oficynka [dostęp 15.05.2024 r.] (pol.).
- Sygnały [online], Bonito [dostęp 15.05.2024 r.] (pol.).
- Medale Zasłużony Kulturze Gloria Artis dla twórców Stowarzyszenia Pisarzy Polskich [online], wnp.pl [dostęp 09.09.2024 r.] (pol.).
- JolantaJ. Pawlik-Świetlikowska JolantaJ., Konstelacja zbrodni, Gdańsk: Oficynka, 2017, ISBN 978-83-64307-94-2, OCLC 1150368097 [dostęp 21.01.2021 r.] .
- KrzysztofK. Beśka KrzysztofK., Konstelacja zbrodni, Wydanie drugie w języku polskim, Gdańsk: Oficynka, 2020, ISBN 978-83-65891-75-4, OCLC 1164110126 [dostęp 22.01.2021 r.] .
- KrzysztofK. Beśka KrzysztofK., Cień na piasku, Wydanie pierwsze, Warszawa, ISBN 978-83-63842-57-4, OCLC 1017745601 [dostęp 22.01.2021 r.] .
- KrzysztofK. Beśka KrzysztofK., Przepustka do piekła, Wydanie I, Warszawa 2018, ISBN 978-83-64378-59-1, OCLC 1048095858 [dostęp 22.01.2021 r.] .
- Konsul, Wydanie pierwsze, Warszawa: Skarpa Warszawska, 2018, ISBN 978-83-63842-95-6, OCLC 1088969099 [dostęp 22.01.2021 r.] .
- KrzysztofK. Beśka KrzysztofK., Amber-Gold, Wydanie pierwsze w języku polskim, Gdańsk, ISBN 978-83-65891-68-6, OCLC 1155790759 [dostęp 22.01.2021 r.] .
- KrzysztofK. Beśka KrzysztofK., Dolina popiołów, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis, 2015, ISBN 978-83-7818-745-5, OCLC 909123137 [dostęp 22.01.2021 r.] .
- Ornat z krwi, Wyd. 1 w jęz. pol, Gdańsk: Oficynka, 2013, ISBN 978-83-62465-73-6, OCLC 860597573 [dostęp 21.01.2021 r.] .
- Pozdrowienia z Londynu, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis, 2014, ISBN 978-83-7818-428-7, OCLC 879526664 [dostęp 21.01.2021 r.] .
- KrzysztofK. Beśka KrzysztofK., Wieczorny seans, [Warszawa]: MG, 2012, ISBN 978-83-7779-079-3, OCLC 805107687 [dostęp 21.01.2021 r.] .
- KrzysztofK. Beśka KrzysztofK., Fabryka frajerów, Wyd. 1, Warszawa: Wyd. Nowy Świat, 2009, ISBN 978-83-7386-320-0, OCLC 495594985 [dostęp 21.01.2021 r.] .
- KrzysztofK. Beśka KrzysztofK., Bumerang, Wyd. 1, Warszawa: Wydawn. Nowy Świat, 2007, ISBN 978-83-7386-246-3, OCLC 213383648 [dostęp 21.01.2021 r.] .
- KrzysztofK. Beśka KrzysztofK., Jeziorak, Iława: Iławskie Centrum Kultury Sportu i Turystyki, 2000, ISBN 83-908580-3-7, OCLC 749606362 [dostęp 22.01.2021 r.] .
- KrzysztofK. Beśka KrzysztofK., Rikszą do nieba, Warszawa, ISBN 978-83-64378-28-7, OCLC 951074214 [dostęp 21.01.2021 r.] .
- KrzysztofK. Beśka KrzysztofK., Spowiedź w fotoplastikonie, Warszawa, ISBN 978-83-64378-46-1, OCLC 999366332 [dostęp 21.01.2021 r.] .
- Krypta Hindenburga. Nowy kryminał o Olsztynie. Agora SA, 17.11.2015 r. [dostęp 18.11.2015 r.] .
- Znani i nieznani związani z Mrągowem [online], www.mragowo.pl [dostęp 30.09.2017 r.] .
- Krzysztof Beśka [online], ro.com.pl [dostęp 30.09.2017 r.] (pol.).
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Wojciech Malajkat | Waldemar Śmiałkowski | Katarzyna Herman | Natalia Nykiel | Marzena Bergmann | Agnieszka Sienkiewicz | Katarzyna Enerlich | Mariusz Więcek | Michał Kowalski (aktor)Oceń: Krzysztof Beśka